1 μετα ταυτα, απηλθεν ο ι̅σ̅ περαν τησ θαλασσησ τησ γαλιλαιασ τησ τιβεριαδοσ. 2 ηκολουθει δε αυτω οχλοσ πολυσ, οτι εθεωρουν τα σημεια α εποιει επι των ασθενουντων. 3 ανηλθεν δε εισ το οροσ ι̅σ̅, και εκει εκαθητο μετα των μαθητων αυτου. 4 ην δε εγγυσ το πασχα, η εορτη των ιουδαιων. 5 επαρασ ουν τουσ οφθαλμουσ ο ι̅σ̅, και θεασαμενοσ οτι πολυσ οχλοσ ερχεται προσ αυτον, λεγει προσ φιλιππον, “ποθεν αγορασωμεν αρτουσ, ινα φαγωσιν ουτοι?” 6 τουτο δε ελεγεν πειραζων αυτον; αυτοσ γαρ ηδει τι εμελλεν ποιειν. 7 απεκριθη αυτω φιλιπποσ, “διακοσιων δηναριων αρτοι ουκ αρκουσιν αυτοισ, ινα εκαστοσ βραχυ τι λαβη.” 8 λεγει αυτω εισ εκ των μαθητων αυτου, ανδρεασ ο αδελφοσ σιμωνοσ πετρου, 9 “εστιν παιδαριον ωδε, οσ εχει πεντε αρτουσ κριθινουσ και δυο οψαρια, αλλα ταυτα τι εστιν εισ τοσουτουσ?” 10 ειπεν ο ι̅σ̅, “ποιησατε τουσ ανθρωπουσ αναπεσειν.” ην δε χορτοσ πολυσ εν τω τοπω. ανεπεσαν ουν οι ανδρεσ, τον αριθμον ωσ πεντακισχιλιοι. 11 ελαβεν ουν τουσ αρτουσ ο ι̅σ̅, και ευχαριστησασ, διεδωκεν τοισ ανακειμενοισ; ομοιωσ και εκ των οψαριων, οσον ηθελον. 12 ωσ δε ενεπλησθησαν, λεγει τοισ μαθηταισ αυτου, “συναγαγετε τα περισσευσαντα κλασματα, ινα μη τι αποληται.” 13 συνηγαγον ουν και εγεμισαν δωδεκα κοφινουσ κλασματων εκ των πεντε αρτων των κριθινων, α επερισσευσαν τοισ βεβρωκοσιν. 14 οι ουν ανθρωποι ιδοντεσ ο εποιησεν σημειον ελεγον, οτι “ουτοσ εστιν αληθωσ ο προφητησ ο ερχομενοσ εισ τον κοσμον.”
15 ι̅σ̅ ουν γνουσ οτι μελλουσιν ερχεσθαι και αρπαζειν αυτον, ινα ποιησωσιν βασιλεα, ανεχωρησεν παλιν εισ το οροσ αυτοσ μονοσ.
16 ωσ δε οψια εγενετο, κατεβησαν οι μαθηται αυτου επι την θαλασσαν, 17 και εμβαντεσ εισ πλοιον, ηρχοντο περαν τησ θαλασσησ εισ καφαρναουμ. και σκοτια ηδη εγεγονει, και ουπω εληλυθει προσ αυτουσ ο ι̅σ̅. 18 η τε θαλασσα ανεμου μεγαλου πνεοντοσ διηγειρετο. 19 εληλακοτεσ ουν ωσ σταδιουσ εικοσι πεντε η τριακοντα, θεωρουσιν τον ι̅ν̅ περιπατουντα επι τησ θαλασσησ, και εγγυσ του πλοιου γινομενον, και εφοβηθησαν. 20 ο δε λεγει αυτοισ, “εγω ειμι; μη φοβεισθε.” 21 ηθελον ουν λαβειν αυτον εισ το πλοιον, και ευθεωσ εγενετο το πλοιον επι τησ γησ εισ ην υπηγον.
22 τη επαυριον ο οχλοσ ο εστηκωσ περαν τησ θαλασσησ, ειδον οτι πλοιαριον αλλο ουκ ην εκει ει μη εν, και οτι ου συνεισηλθεν τοισ μαθηταισ αυτου ο ι̅σ̅ εισ το πλοιον, αλλα μονοι οι μαθηται αυτου απηλθον; 23 αλλα ηλθεν πλοια εκ τιβεριαδοσ, εγγυσ του τοπου οπου εφαγον τον αρτον, ευχαριστησαντοσ του κ̅υ̅. 24 οτε ουν ειδεν ο οχλοσ οτι ι̅σ̅ ουκ εστιν εκει, ουδε οι μαθηται αυτου, ενεβησαν αυτοι εισ τα πλοιαρια, και ηλθον εισ καφαρναουμ ζητουντεσ τον ι̅ν̅.
25 και ευροντεσ αυτον περαν τησ θαλασσησ, ειπον αυτω, “ραββει, ποτε ωδε γεγονασ?” 26 απεκριθη αυτοισ ο ι̅σ̅ και ειπεν, “αμην, αμην, λεγω υμιν, ζητειτε με, ουχ οτι ειδετε σημεια, αλλ οτι εφαγετε εκ των αρτων και εχορτασθητε. 27 εργαζεσθε μη την βρωσιν την απολλυμενην, αλλα την βρωσιν την μενουσαν εισ ζωην αιωνιον, ην ο υιοσ του ανθρωπου υμιν δωσει; τουτον γαρ ο πατηρ εσφραγισεν ο θ̅σ̅.” 28 ειπον ουν προσ αυτον, “τι ποιωμεν, ινα εργαζωμεθα τα εργα του θ̅υ̅?” 29 απεκριθη ο ι̅σ̅ και ειπεν αυτοισ, “τουτο εστιν το εργον του θ̅υ̅, ινα πιστευητε εισ ον απεστειλεν εκεινοσ.” 30 ειπον ουν αυτω, “τι ουν ποιεισ συ σημειον, ινα ιδωμεν και πιστευσωμεν σοι? τι εργαζη? 31 οι πατερεσ ημων το μαννα εφαγον εν τη ερημω, καθωσ εστιν γεγραμμενον, ‘αρτον εκ του ουρανου εδωκεν αυτοισ φαγειν.’” 32 ειπεν ουν αυτοισ ο ι̅σ̅, “αμην, αμην, λεγω υμιν, ου μωυσησ δεδωκεν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου, αλλ ο πατηρ μου διδωσιν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου τον αληθινον. 33 ο γαρ αρτοσ του θ̅υ̅ εστιν ο καταβαινων εκ του ουρανου, και ζωην διδουσ τω κοσμω.” 34 ειπον ουν προσ αυτον, “κυριε, παντοτε δοσ ημιν τον αρτον τουτον.”
35 ειπεν αυτοισ ο ι̅σ̅, “εγω ειμι ο αρτοσ τησ ζωησ; ο ερχομενοσ προσ εμε, ου μη πειναση; και ο πιστευων εισ εμε, ου μη διψησει πωποτε. 36 αλλ ειπον υμιν οτι και εωρακατε με και ου πιστευετε. 37 παν ο διδωσιν μοι ο πατηρ, προσ εμε ηξει, και τον ερχομενον προσ εμε, ου μη εκβαλω εξω. 38 οτι καταβεβηκα απο του ουρανου, ουχ ινα ποιω το θελημα το εμον, αλλα το θελημα του πεμψαντοσ με. 39 τουτο δε εστιν το θελημα του πεμψαντοσ με, ινα παν ο δεδωκεν μοι, μη απολεσω εξ αυτου, αλλα αναστησω αυτο τη εσχατη ημερα. 40 τουτο γαρ εστιν το θελημα του πατροσ μου, ινα πασ ο θεωρων τον υιον και πιστευων εισ αυτον, εχη ζωην αιωνιον; και αναστησω αυτον εγω τη εσχατη ημερα.”
41 εγογγυζον ουν οι ιουδαιοι περι αυτου, οτι ειπεν, “εγω ειμι ο αρτοσ ο καταβασ εκ του ουρανου.” 42 και ελεγον, “ουχ ουτοσ εστιν ι̅σ̅ ο υιοσ ιωσηφ, ου ημεισ οιδαμεν τον πατερα και την μητερα? πωσ νυν λεγει, οτι ‘εκ του ουρανου καταβεβηκα’?” 43 απεκριθη ι̅σ̅ και ειπεν αυτοισ, “μη γογγυζετε μετ αλληλων. 44 ουδεισ δυναται ελθειν προσ με, εαν μη ο πατηρ, ο πεμψασ με, ελκυση αυτον, καγω αναστησω αυτον εν τη εσχατη ημερα. 45 εστιν γεγραμμενον εν τοισ προφηταισ, ‘και εσονται παντεσ διδακτοι θ̅υ̅.’ πασ ο ακουσασ παρα του πατροσ και μαθων, ερχεται προσ εμε. 46 ουχ οτι τον πατερα εωρακεν τισ, ει μη ο ων παρα του θ̅υ̅; ουτοσ εωρακεν τον πατερα. 47 αμην, αμην, λεγω υμιν, ο πιστευων εχει ζωην αιωνιον. 48 εγω ειμι ο αρτοσ τησ ζωησ. 49 οι πατερεσ υμων εφαγον εν τη ερημω το μαννα, και απεθανον. 50 ουτοσ εστιν ο αρτοσ ο εκ του ουρανου καταβαινων, ινα τισ εξ αυτου φαγη, και μη αποθανη. 51 εγω ειμι ο αρτοσ ο ζων ο εκ του ουρανου καταβασ; εαν τισ φαγη εκ τουτου του αρτου, ζησεται εισ τον αιωνα; και ο αρτοσ δε ον εγω δωσω, η σαρξ μου εστιν υπερ τησ του κοσμου ζωησ.”
52 εμαχοντο ουν προσ αλληλουσ οι ιουδαιοι λεγοντεσ, “πωσ δυναται ουτοσ ημιν δουναι την σαρκα φαγειν?” 53 ειπεν ουν αυτοισ ο ι̅σ̅, “αμην, αμην, λεγω υμιν, εαν μη φαγητε την σαρκα του υιου του ανθρωπου, και πιητε αυτου το αιμα, ουκ εχετε ζωην εν εαυτοισ. 54 ο τρωγων μου την σαρκα, και πινων μου το αιμα, εχει ζωην αιωνιον, καγω αναστησω αυτον τη εσχατη ημερα. 55 η γαρ σαρξ μου αληθησ εστι βρωσισ, και το αιμα μου αληθησ εστι ποσισ. 56 ο τρωγων μου την σαρκα, και πινων μου το αιμα, εν εμοι μενει, καγω εν αυτω. 57 καθωσ απεστειλεν με ο ζων πατηρ, καγω ζω δια τον πατερα, και ο τρωγων με, κακεινοσ ζησει δι εμε. 58 ουτοσ εστιν ο αρτοσ ο εξ ουρανου καταβασ, ου καθωσ εφαγον οι πατερεσ και απεθανον; ο τρωγων τουτον τον αρτον ζησει εισ τον αιωνα.” 59 ταυτα ειπεν εν συναγωγη, διδασκων εν καφαρναουμ.
60 πολλοι ουν ακουσαντεσ εκ των μαθητων αυτου ειπον, “σκληροσ εστιν ο λογοσ ουτοσ; τισ δυναται αυτου ακουειν?” 61 ειδωσ δε ο ι̅σ̅ εν εαυτω οτι γογγυζουσιν περι τουτου οι μαθηται αυτου, ειπεν αυτοισ, “τουτο υμασ σκανδαλιζει? 62 εαν ουν θεωρητε τον υιον του ανθρωπου, αναβαινοντα οπου ην το προτερον? 63 το π̅ν̅α̅ εστιν το ζωοποιουν; η σαρξ ουκ ωφελει ουδεν. τα ρηματα α εγω λελαληκα υμιν πνευμα εστιν και ζωη εστιν. 64 αλλ εισιν εξ υμων τινεσ, οι ου πιστευουσιν.” ηδει γαρ εξ αρχησ ο ι̅σ̅, τινεσ εισιν οι μη πιστευοντεσ, και τισ εστιν ο παραδωσων αυτον. 65 και ελεγεν, “δια τουτο ειρηκα υμιν οτι ουδεισ δυναται ελθειν προσ με, εαν μη η δεδομενον αυτω εκ του πατροσ.”
66 εκ τουτου πολλοι εκ των μαθητων αυτου απηλθον εισ τα οπισω, και ουκετι μετ αυτου περιεπατουν. 67 ειπεν ουν ο ι̅σ̅ τοισ δωδεκα, “μη και υμεισ θελετε υπαγειν?” 68 απεκριθη αυτω σιμων πετροσ, “κ̅ε̅, προσ τινα απελευσομεθα? ρηματα ζωησ αιωνιου εχεισ; 69 και ημεισ πεπιστευκαμεν και εγνωκαμεν οτι συ ει ο αγιοσ του θ̅υ̅.” 70 απεκριθη αυτοισ ο ι̅σ̅, “ουκ εγω υμασ τουσ δωδεκα εξελεξαμην, και εξ υμων εισ διαβολοσ εστιν?” 71 ελεγεν δε τον ιουδαν σιμωνοσ ισκαριωτου; ουτοσ γαρ εμελλεν παραδιδοναι αυτον, εισ εκ των δωδεκα.